آیا در سیره و کلام امام رضا علیه السلام به گفتن اذکار خاصی توصیه شده است؟

امتیاز این پرسش بر توجه به اذکاری است که به روایات اهل بیت علیهم السلام مستند است؛ از این رو به پاره ای از ذکرهایی که در سیره و سخن امام رضا علیه السلام مطرح است اشاره می کنیم:

1.یا رئوف، یا رحیم: پدرم را در خواب دیدم. ایشان فرمودند: "ای فرزندم، هرگاه مشکلی برایت پیش آمد، بسیار بگو: یا رئوف، یا رحیم"¹

2.بسم الله الرحمن الرحیم : این ذکر نزدیک تر است به اسم اعظم خداوند از سیاهی چشم به سپیدی آن.²

3.آیة الکرسی : هر کس آیة الکرسی را صد مرتبه قرائت کند، مانند کسی است که در همه عمر خداوند را عبادت کرده باشد.³ هر کس بعد از هر نماز، آیة الکرسی را بخواند، هیچ گزنده ای او را آسیب نخواهد رسانید.⁴

4.لا اله الا الله : کلمه لا اله الا الله در نزد خداوند بسیار قرب و منزلت دارد. هر کس از روی اخلاص آن را بر زبان جاری کند، سزاوار بهشت دارد و هرکس به دروغ بر زبان جاری سازد، مال و جانش در امان بوده و سرانجام به دوزخ رهسپار خواهد شد.⁵ 

5.لا اله الا الله، الملک الحق المبین : هرکس در هر روزی صد مرتبه این را بگوید، خداوند به او مال و ثروت می دهد و فقر و فلاکت را از وی دور می کند و آتش جهنم را از او دور کرده و راه بهشت را برای وی باز می گرداند.⁶

6.لا حول و لا قوة الا بالله : هر گاه خداوند بر کسی نعمتی داد، باید خداوند را حمد کند و هرگاه روزی اش تنگ شد، باید طلب مغفرت کند و هرگاه محزون شد،لا حول و لا قوة الا بالله بگوید.⁷ هرکس بگوید لا حول و لا قوة الا بالله خداوند 99 بلا را از وی دفع می کند که آسان تر آن ها خفگی و نفس تنگی است.⁸

7.بسم الله الرحمن الرحیم، لا حول و لا قوة الا بالله العلی العظیم : هرکس هفت بار بعد از نماز مغرب و صبح پیش از تکلم این ذکر را بگوید، خداوند متعال 70 نوع بلا را از وی دفع می کند که آسان ترین آن ها جذام، برص، جور سلطان و اغوای شیطان باشد.

8.هرکس بعد از نماز صبح، صد مرتبه بگوید: بسم الله الرحمن الرحیم لا حول و لا قوة الا بالله العلی العظیم، به سوی اسم اعظم از سیاهی چشم به سفیدی آن نزدیک تر خواهد بود و به درستی که در این کلمات اسم اعظم داخل است.⁹

9.حسین بن عبدالله بن جندب نامه ای نشان داد و گفت: پدرم برای حضرت رضا علیه السلام نوشت: "فدایت شوم. من پیر شده ام و دیگر توانایی انجام دادن بسیاری از کارهایی را که قبلا انجام می دادم، ندارم. مایلم مرا چیزی بیاموزی که موجب نزدیکی به پروردگار شود و فهم و علم مرا بیفزاید." امام علیه السلام در جواب چنین مرقوم داشتند: "برایت نامه ای نوشتم. آن را بخوان و در آن درنگ و اندیشه کن. در آن نامه شفاست برای کسی که خدا بخواهد او را شفا بخشد و هدایت است برای کسی که خدا هدایت او را خواسته باشد. این ذکر را زیاد بگو: بسم الله الرحمن الرحیم لا حول و لا قوة الا بالله العلی العظیم."⁹

10.خروج از منزل : هرگاه از منزلت بیرون شدی، بگو بسم الله آمنت بالله توکلت علی الله، ما شاء الله، لا حول و لا قوة الا بالله. اگر شیطان راه را بر او بگیرد، فرشتگان او را از آن شخص دفع می کنند و می گویند تو را بر این شخص راهی نیست و او نام خدا را بر زبان جاری کرد و ایمان آورد و بر پروردگار توکل کرد.¹⁰

11.پدرم هرگاه می خواست از منزل بیرون شود، می فرمود: بسم الله الرحمن الرحیم خرجت بحول الله و قوته لا بحولی و قوتی بل بحولک و قوتک یا رب متعرضا به لرزقک، فإننی به فی عافیة.¹¹

12.ورود به بازار : هرکس در هنگام ورود به بازار بگوید: سبحان الله والحمد لله، لا یموت، بیده الخیر و هو علی کل شیء قدیر، خداوند به عدد همه مخلوقاتش به او اجر می دهد.¹²

13.در برابر سِحر : از حضرت رضا علیه السلام پرسیدم: "سحر چیست؟" ایشان فرمودند: "سحر و جادوگری حقیقت دارد و ضرر می رساند. هرگاه گرفتار سحر شدی، دست خود را مقابل صورتت قرار بده و بگو : باسم الله العظیم، باسم الله العظیم، رب العرش العظیم، الا ذهبت وانقرضت."¹³

14.در برابر چشم زخم : از آن حضرت پرسیدم: "چشم زخم واقعیت دارد؟" ایشان فرمودند:"آری. هرگاه تو را چشم زنند، کف دستت را مقابل صورتت قرار ده و سوره حمد و توحید و معوّذتین را قرائت کن و هر دو کف را به صورتت بکش. خداوند تو را از گزند آن محفوظ می کند."¹⁴

15.تسبیح حضرت زهرا سلام الله علیها : دو برادر نزد حضرت رسول صلی الله علیه و آله آمدند و گفتند: "یا رسول الله، در نظر داریم برای تجارت به شام برویم. دعایی به ما تعلیم فرما." نبی مکرم اسلام فرمودند: "هرگاه در منزلی فرود آمدید و نماز عشا را قرائت کردید و خواستید بخوابید، تسبیح زهرا و آیة الکرسی را بخوانید. از هر گزندی محفوظ خواهید بود."¹⁶

پی نوشت ها

1. ابن طاووس، مهبج الدعوات، ص 333.
2. مهبج الدعوات، ص 317.
3. عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 65.
4. ثواب الاعمال، ص 101.
5. التوحید، ص 23.
6. امالی طوسی، ص 279.
7. عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 46.
8. مکارم الاخلاق، ص360.
9. مهبج الدعوات، ص 317.
10. بحارالانوار، ج 23، ص 313.
11. طبرسی، مکارم الاخلاق، ص 282.
12. عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 6.
13. همان
14. مکارم الاخلاق، ص 474.
15. همان
16. مکارم الاخلاق، ص 292.